Parafina jest powszechnie stosowana w branży kosmetycznej oraz w produktach farmaceutycznych, jednak z wielu przyczyn uznawana jest za substancję dość kontrowersyjną, której lepiej unikać. Jakie jest rzeczywiste działanie parafiny? Czy jest to substancja szkodliwa dla naszego organizmu? Czy należy omijać kosmetyki zawierające parafiny szerokim łukiem? Postaramy się udzielić odpowiedzi na te pytania i rozwiać wszelkie wątpliwości dotyczące parafiny w kosmetykach.
Spis treści
Co to jest parafina?
Parafiny to związki syntetyczne, które pozyskiwane są w procesie destylacji ropy naftowej, dlatego funkcjonują one również pod nazwą substancje ropopochodne. Wbrew powszechnemu przekonaniu nie jest to jedna, a kilka substancji. Pod nazwą INCI funkcjonują:
- Paraffinum Liquidum – olej parafinowy;
- Petrolatum – wazelina;
- Ceresin – cerezyna;
- Ozokerite – ozokeryt;
- Cera Microcristallina – wosk mikrokrystaliczny;
- Isoparaffin – izoparafiny.
Wyróżnia się parafinę miękką (topniejącą w temperaturze 42-45 stopni Celsjusza), parafinę twardą (topniejącą w temperaturze 60 stopni Celsjusza) oraz parafinę ciekłą. Parafina ciekła (olej parafinowy) jest bezbarwnym olejem mineralnym, który stosuje się w produktach pielęgnacyjnych oraz wyrobach medycznych. W kosmetyce wykorzystywana jest też parafina miękka (wazelina), w szczególności do różnego rodzaju pomadek i balsamów do ust oraz kremów. W jaki sposób parafina działa na skórę?
Właściwości parafiny w kosmetykach
Parafina w kosmetykach posiada przede wszystkim właściwości natłuszczające, dlatego idealnie sprawdzają się na wszelkiego rodzaju alergie skórne. Może być stosowana na skórę zmienioną chorobowo ze względu na silne okluzyjne działanie oraz bezpieczeństwo dla nawet bardzo wrażliwej skóry. Zapobiega utracie wody z naskórka, chroni przed przesuszeniem, przywraca skórze nawilżenie. Tworzy na powierzchni skóry film, który chroni przed odparowywaniem wody, stąd jej pośrednie nawilżające działanie. Ze względu na doskonałe właściwości natłuszczające parafiny zapewniają skórze skuteczną ochronę przed działaniem czynników zewnętrznych.
Należy jednak podkreślić, że parafiny działają wyłącznie powierzchniowo, nie wnikają w głębsze warstwy naskórka. W odróżnieniu od substancji, jakimi są oleje roślinne, oleje mineralne nie posiadają właściwości odżywczych, regenerujących czy antybakteryjnych.
Najistotniejsze właściwości parafiny to:
- natłuszczenie skóry,
- utworzenie na powierzchni naskórka filmu chroniącego przed utratą wody,
- zabezpieczenie przed podrażnieniem i przesuszeniem skóry,
- eliminacja uczucia ściągnięcia skóry,
- ochrona przed działaniem negatywnych czynników zewnętrznych,
- eliminacja suchości skóry,
- wygładzenie i uelastycznienie skóry,
Czy parafina jest szkodliwa?
Przede wszystkim należy podkreślić, że parafiny są związkami bezpiecznymi dla skóry oraz zdrowia. Choć na temat parafiny krąży wiele mitów, nie powoduje ona stanów zapalnych, nie kumuluje się w organizmie człowieka, nie jest toksyczna, nie uczula oraz nie podrażnia. Co więcej nie jest substancją komedogenną, co oznacza, że nie blokuje gruczołów łojowych oraz nie hamuje wydzielania sebum. Jest to stanowisko poparte wieloma badaniami przez światowych ekspertów z dziedziny dermatologii, które reprezentuje również WHO.
Warto także wspomnieć, że parafiny stosowane w kosmetyce są surowcami o bardzo wysokiej czystości ze względu na wymogi regulacji prawnych, takich jak np. Rozporządzenie kosmetyczne 1223/2009/WE obądź wymagania branżowe opracowane przez Cosmetics Europe. Zakładają one, że parafiny stanowiące składniki kosmetyczne muszą odpowiadać tym, które są stosowane w produktach leczniczych. Co więcej olej mineralny, jakim jest ciekła parafina, stosowany w kosmetyce jest także używany w produkcji żywności, a nad jego bezpieczeństwem czuwa komitet naukowy Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA).
Powyższe warunki stanowią gwarancję, że parafina jest bezpiecznym składnikiem. Nie każdej osobie kosmetyki zawierające parafiny będą oczywiście odpowiadać ze względu na efekty, jednak może to dotyczyć każdego innego składnika znajdującego się w produktach do pielęgnacji skóry. Nie istnieje jednak żadne ryzyko, że parafina w kosmetykach mogłaby być szkodliwa dla organizmu.
Parafina w kosmetykach – dla kogo jest polecana?
Parafina jest składnikiem kosmetyków przeznaczonym przede wszystkim dla skóry atopowej, wrażliwej, alergicznej, reaktywnej. Tworzy na jej powierzchni ochronny film, który zatrzymuje wodę w naskórku, wpływając na poprawę nawilżenia skóry, a także zapobiega podrażnieniom i przesuszeniom.
Ze względu na ochronne i natłuszczające właściwości parafina jest także polecana do kosmetyków dla cery przesuszonej i zniszczonej. Idealnie sprawdza się jako składnik produktów do pielęgnacji rąk, które są narażone na działanie czynników zewnętrznych, co często prowadzi do ich przesuszenia, pękania, podrażnienia. Zastosowana w składzie kosmetyków parafina wzmacnia barierę ochronną skóry i jest pomocna w przywróceniu jej prawidłowego stanu.
Należy jednocześnie podkreślić, że parafina w kosmetykach nie jest rekomendowana dla każdego. Powinny jej unikać bądź sporadycznie ją stosować osoby, które posiadające cerę tłustą, mieszaną, łojotokową, trądzikową, z tendencją do niedoskonałości. Parafina, choć jest składnikiem bezpiecznym i w większości przypadków niekomedogennym, może powodować nadmierne wydzielanie sebum, co przyczynia się do zapychania porów oraz powstania wyprysków.
Należy również podkreślić, że w porównaniu do olejów roślinnych oleje mineralne dość ciężko zmyć, a kolejna aplikacja kosmetyków z parafiną dodatkowo utrudnia to zadanie. Może to z kolei powodować zaburzenia naturalnego procesu utraty wilgoci z naskórka, co w konsekwencji doprowadzić do zaburzenia funkcji barierowych skóry. Z tej przyczyny skóra może stać się jeszcze bardziej przesuszona. Właśnie dlatego w formułach produktów z parafiną, taki jak oliwki czy olejki do ciała, dodawane są domieszki tłuszczowe.
Parafina w kosmetykach dla dzieci
Parafinę można również znaleźć w składnikach kosmetyków dla dzieci. Jest ona stosowana ze względu na swoje ochronne i natłuszczające działanie oraz specyfikę dziecięcej skóry, która jest znacznie cieńsza niż skóra dorosłych i wykazuje większą tendencję do przesuszania. W kosmetykach do pielęgnacji skóry wrażliwej u dzieci polecane są emolienty, w tym m.in. parafina, które nie tylko natłuszczają, wspomagają prawidłowe funkcje naskórka, lecz również nie uczulają.
Parafina w kosmetykach do włosów
Parafina w kosmetykach znajduje się nie tylko w produktach do pielęgnacji skóry, lecz również w kosmetykach do włosów. Jej stosowanie przyczynia się do odzyskania blasku włosów, ochrony przed szkodliwymi czynnikami i uszkodzeniami, a także zmniejszania elektryzowania włosów. Kosmetyki z parafiną zabezpieczają końcówki przed rozdwajaniem, a także wygładzają i ujarzmiają niesforne włosy. Parafina to składnik, który znaleźć można głównie w produktach dla włosów przesuszonych, łamliwych, zniszczonych, z rozdwojonymi końcówkami.
Na kosmetyki do włosów z dodatkiem parafiny powinny jednak uważać osoby, które posiadają włosy cienkie i delikatne. Może ona bowiem powodować ich nadmierne obciążenie.
Bezpieczeństwo parafiny w kosmetykach – podsumowanie
Podsumowując parafina w kosmetykach jest często niepotrzebnie demonizowana. Nie jest to substancja szkodliwa, a wręcz przeciwnie – całkowicie bezpieczna, dokładnie przebadana i czysta. Nie powoduje uczuleń oraz podrażnień. Jednak kosmetyki z parafiną, podobnie jak z innymi substancjami, nie każdemu muszą odpowiadać. Nie warto jednak z góry wykluczać tego składnika, ponieważ w wielu sytuacjach i przy licznych problemach skórnych może okazać się bardzo pomocny.
